Heeft u last van koude voeten of voelt u de wind door de vloer komen? Of heeft u vloerverwarming en een ongeïsoleerde vloer? Het isoleren van de kruipruimte is dan een slimme oplossing. Het zorgt voor een flinke besparing op uw stookkosten en het comfort in huis neemt flink toe. U kunt de kruipruimte isoleren door de onderkant van de begane grondvloer (bovenkant van de kruipruimte) te isoleren of de bodem van de kruipruimte. Maar hoe weet u of uw kruipruimte geschikt is voor isolatie? En wat is nu eigenlijk het verschil tussen bodem- en vloerisolatie? Welke isolatiematerialen worden gebruikt om de kruipruimte te isoleren?

Een kruipruimte of kruipkelder is de lage ruimte onder de begane grondvloer van de woning. Woningen die gebouwd zijn op palen, in tegenstelling tot woningen die gebouwd zijn op zand, hebben vrijwel allemaal een kruipruimte. De kruipruimte is toegankelijk via een kruipluik die zich meestal onder de vloermat bij de voor- of achterdeur bevindt. De ruimte is meestal tussen de 30 cm en 1 meter hoog. De kruipruimte kan op twee manier worden geïsoleerd: vloerisolatie (onderkant van de begane grond vloer) en bodemisolatie (bodem van de kruipruimte). Hieronder vindt u een uitleg van beide varianten.

Kruipruimte isoleren via vloerisolatie

Vloerisolatie is over het algemeen de beste vorm van isoleren. Vloerisolatie wordt aan de onderkant van de begane grond vloer (de bovenkant van de kruipruimte) aangebracht. Dit kan bij zowel houten vloeren als betonnen vloeren. Door het isoleren van de vloer vanuit de kruipruimte gaat via de vloer geen warmte meer naar de kruipruimte verloren. Ook wordt optrekkend vocht voorkomen. Tijdens de winter zal de geïsoleerde vloer de warmte in huis houden en ook warmer aanvoelen. De gevoelstemperatuur in huis stijgt vaak een paar graden, wat zorgt voor een verhoging van het wooncomfort en een verlaging van de stookkosten.

Voor het aanbrengen van isolatiemateriaal aan de onderzijde van de vloer moet de kruipruimte een minimale hoogte hebben. Er moet genoeg ruimte in de kruipruimte zijn om het isolatiemateriaal aan de ondervloer te kunnen bevestigen en dat veilig te kunnen doen. Bij een houten vloer is hier minimaal 35 cm voor nodig onder de houten balken. Bij een betonnen vloer is minimaal 50 cm ruimte onder de vloer nodig. In het volgende filmpje een uitleg over vloerisolatie (bron: Milieu Centraal).

Afhankelijk van het bouwjaar van uw woning heeft uw vloer mogelijk al isolatie meegekregen bij de bouw. Door het bouwjaar van uw woning op te zoeken kunt u een goede inschatting maken of de vloer van uw woning al geïsoleerd is of niet. U kunt het bouwjaar van uw woning achterhalen door de HuisScan te doen.

• Bouwjaar voor 1925: woningen uit deze periode hebben in de meeste gevallen een houten vloer en een kruipruimte waarbij geen vloerisolatie is toegepast. Bij deze woningen is vloerisolatie een goede optie om het comfort in de woning te verhogen, de stookkosten te verlagen en de woning voor te bereiden op een aardgasvrije toekomst
• Bouwjaar tussen 1925 en 1975: deze woningen hebben een houten vloer en, mits ze op palen zijn gefundeerd, vrijwel altijd een ongeïsoleerde kruipruimte. Hier is vloerisolatie een goede optie om het wooncomfort te verhogen, de energierekening te verlagen en de woning voor te bereiden op de toekomst
• Bouwjaar tussen 1976 en 1982: woningen uit deze periode hebben een betonnen vloer zonder isolatie. Als er een kruipruimte is, kan bij deze woningen vloerisolatie een goede optie om het wooncomfort te verhogen, de energierekening te verlagen en de woning voor te bereiden op de toekomst.
• Bouwjaar tussen 1983 en 1992: over het algemeen zijn woningen uit deze periode voorzien van enige vorm van isolatie, ook van de vloer. Het gebruikte isolatiemateriaal is meestal, zeker in de jaren 80, niet fantastisch. Soms kan het dus lonen nog extra isolatiemateriaal aan te brengen. In sommige gevallen is het verstandig het huidige isolatiemateriaal te verwijderen en geheel nieuw isolatiemateriaal te plaatsen om het gewenste effect te krijgen
• Bouwjaar tussen 1993 en 2012: woningen na 1992 hebben betonnen vloeren en zijn over het algemeen redelijk goed geïsoleerd. Extra vloerisolatie loont in dat geval wanneer u vloerverwarming heeft of gaat aanschaffen. Er kan dan extra isolatiemateriaal aangebracht worden.
• Bouwjaar 2013 – heden: woningen na 2012 zijn door het toen vernieuwde bouwbesluit goed geïsoleerd opgeleverd. Bij deze woningen is na-isolatie van de vloer niet interessant.

Kruipruimte isoleren via bodemisolatie

In de kruipruimte kunt u naast vloerisolatie ook voor bodemisolatie kiezen. Dit wordt op de bodem van de kruipruimte aangebracht. Ook hier zijn verschillende materialen voor zoals vlokken, parels en isolatiematrassen. Bodemisolatie isoleert minder goed dan vloerisolatie, maar kan een uitkomst zijn als de kruipruimte niet hoog genoeg is.

Ook als er vochtproblemen zijn in de kruipruimte kan bodemisolatie of een aanvullende bodembedekkende folie uitkomst bieden. Schelpen worden ook wel eens genoemd als bodemisolatie. Schelpen helpen goed tegen vochtproblemen, maar hebben weinig isolerende werking. Daarom zijn schelpen opzichzelfstaand niet aan te raden als bodemisolatie, maar wel ter aanvulling op vloerisolatie in een vochtige kruipruimte.

Het betreden van een kruipruimtes kan vaak benauwd en vervelend zijn. In oudere woningen kunnen ongedierte en schimmels voorkomen. Het isoleren van de kruipruimte voorkomt dat muffe en vochtige lucht de woning binnenkomt. Sommige isolatiematerialen kunt u zelf aanbrengen in de kruipruimte, desondanks is het aan te raden dit door een specialist te laten doen. De beste materialen zijn lastig zelf te bevestigen of er zijn apparaten of machines voor nodig die alleen vakmensen hebben.

Vloer- of bodemisolatie?

Wat is slimmer om te kiezen?

Vloerisolatie heeft indien mogelijk altijd de voorkeur boven bodemisolatie. Het heeft het beste isolerende effect en zorgt ook voor meer comfort in huis. Ook bespaart het meer op uw stookkosten dan bodemisolatie. Zeker als u vloerverwarming heeft of wilt gaan aanschaffen. Als er te weinig ruimte in de kruipruimte is voor vloerisolatie, is bodemisolatie een goed alternatief.

Als uw kruipruimte hoog genoeg is brengt u dus het liefst isolatiemateriaal aan de onderkant van de vloer aan. De warmte blijft beter in huis dan met bodemisolatie. Bij bodemisolatie blijft er een luchtlaag onder de vloer aanwezig, waardoor de warmte de kruipruimte in kan. Daarnaast wordt de kruipruimte licht geventileerd om vochtproblemen te voorkomen. Als de warmte daar terecht komt wordt deze dus weggeventileerd. Met bodemisolatie heeft u hier nog steeds last van.

Toch heeft bodemisolatie wel effect als het de enige optie is. Door bodemisolatie wordt de luchtlaag onder de vloer namelijk verkleind, waardoor het minder warmte kost om deze op te warmen en dus minder warmte weg wordt geventileerd. Ook is bodemisolatie effectief tegen optrekkende kou of vocht uit de bodem van de kruipruimte, wat voor een comfortabelere woning zorgt.

Vloerisolatie heeft een beter effect op de isolatiewaarde van uw vloer, de jaarlijkse besparing op uw energierekening en verhoogt het comfort ten opzichte van bodemisolatie. Kies dus, wanneer het kan, altijd voor vloerisolatie!

Ervaringen met vloerisolatie

Benieuwd naar de ervaringen van andere mensen? Bekijk onze pagina met ervaringen met vloerisolatie van andere bewoners.
In onderstaand filmpje vertelt een gezin hun ervaring met isoleren van de vloer (bron: Milieu Centraal).

Isolatiematerialen voor vloerisolatie

Veelgebruikte materialen voor vloerisolatie zijn isolatiefolies, (waterdragend) PUR schuim of isolatieplaten. Het is afhankelijk van het type vloer wat u heeft, wat verstandig is om toe te passen. Voor houten vloeren is het bijvoorbeeld belangrijk dat het isolatiemateriaal kan ademen, om te voorkomen dat vocht in de houten constructie gevangen kan zitten. Bij beton is dat niet van belang.

Ook is het afhankelijk van vocht in de kruipruimte, of er veel leidingwerk aanwezig is of ongedierte. Ook de aanwezigheid van isolatiemateriaal wat eerder is aangebracht, kan van invloed zijn op de juiste keuze.

Meer informatie over de keuze voor isolatiemateriaal voor uw vloer vindt u in het artikel ‘welke isolatiematerialen zijn geschikt voor het isoleren van de vloer’?

Isolatiematerialen voor bodemisolatie

Voor het isoleren van de bodem van de kruipruimte kunnen verschillende materialen worden gebruikt. Dat is onder andere afhankelijk van de diepte van de kruipruimte, hoe vochtig de kruipruimte is , of er veel leidingwerk aanwezig is en of er sprake is van ongedierte.

Isolatiechips of parels

Vaak worden isolatiechips of isolatieparels (piepschuim) gebruikt. Voordeel van deze materialen is dat ze over de gehele bodem goed aangebracht kunnen worden en deze netjes afsluiten. Het nadeel is dat ze moeilijker weer uit de kruipruimte te verwijderen zijn.

Isolatiechips worden vaak gebruikt bij kruipruimtes die tussen de 50 en 30 cm diep zijn. Bij kruipruimtes die minder dan 30 cm diep zijn, wordt vaak isolatieparels geadviseerd. Dat komt omdat isolatieparels met een minder dikke laag een betere isolatiewaarde bereiken dan isolatiechips, en ook makkelijker te verspreiden zijn door hun kleine formaat.

Isolatieplaten of isolatiedekens

Bij bodemisolatie wordt er vaak gebruik gemaakt van isolatieplaten of isolatiedekens. Voordeel aan deze materialen is dat ze demontabel zijn, nadeel is dat ze de bodem niet volledig afsluiten. Isolatiedekens zijn gemaakt van folie en gevuld met isolerende bolletjes. De natuurlijke variant is het storten van een laag natuurschelpen.

Meer informatie over de keuze voor isolatiemateriaal voor uw vloer vindt u in het artikel ‘welke isolatiemateriaal zijn geschikt voor het isoleren van de vloer?’.

Aandachtspunten voor kruipruimte isolatie 

Om de juiste keuze te maken voor vloerisolatie of bodemisolatie en het type materiaal zijn de volgende punten van belang om te achterhalen:

• Is de onderkant van de vloer van hout of beton?
• Wat is de hoogte van de kruipruimte (indien u een houten vloer heeft, de hoogte bodem tot steunbalken)?
• Staat de kruipruimte regelmatig onder water of is er sprake van optrekkend vocht in de muren?
• Zijn er ventilatiegaten aangebracht naar de kruipruimte toe of wordt de kruipruimte geventileerd via de spouwmuren?
• Zijn er sporen van ongedierte zoals bijvoorbeeld muizen?
• Lopen er leidingen of is er bedrading aanwezig onder de vloer?

Meer informatie over de keuze voor isolatiemateriaal voor uw vloer vindt u in het artikel ‘welke isolatiemateriaal zijn geschikt voor het isoleren van de vloer?’.

Let op: de eigenschappen zoals de isolerende en vochtwerende werking van het isolatiemateriaal zijn belangrijk, maar de kwaliteit waarmee het wordt aangebracht is minstens zo belangrijk. Kies daarom voor een gespecialiseerd en erkend bedrijf om de vloer- of bodemisolatie te laten toepassen.

TIP: sommige installateurs werken met slechts 1 of 2 type isolatiematerialen. Zij zullen geneigd zijn u daarom deze materialen ook aan te raden. Het is altijd verstandig om nog een offerte op te vragen bij een tweede installateur die met andere materialen werkt. Zo krijgt u een totaalbeeld van wat er mogelijk is.

Kosten kruipruimte isoleren

De kosten voor het isoleren van een kruipruimte zijn afhankelijk van uw totale vloeroppervlak, of er al isolatie aanwezig is, hoe diep de kruipruimte is en of er delen van het jaar water in staat. In onderstaande tabel een overzicht van de kosten voor veel voorkomende woningtypen:

	Tussenwoning	Hoek /2-onder-1 kapwoning	Vrijstaande woning
Vloeroppervlak	70m2	95m2	110m2
Kosten vloerisolatie*	€3.400	€4.700	€5.400
Kosten bodemisolatie*	€2.800	€3.800	€4.400

*Prijspeil januari 2023

Bovenstaande prijzen zijn een grove indicatie voor het isoleren met isolatieplaten. Nodig erkende isolatie bedrijven uit om een advies uit te brengen en een prijsopgave voor uw specifieke woning op te stellen.

Heeft u geen kruipruimte?

Als u geen kruipruimte heeft zijn er twee alternatieven om alsnog de vloer te kunnen isoleren. Dat zijn het isoleren vanaf de bovenzijde van de vloer, of een nieuwe vloer met hoge isolatiewaarde laten plaatsen.

Vloer isoleren vanaf de bovenzijde

Indien er geen kruipruimte is, kan de vloer geïsoleerd worden door middel van het aanbrengen van een isolerend ondertapijt of dekvloer. Hiermee komt de vloer wel enkele centimeters hoger te liggen wat niet altijd een optie is. Bij houten vloeren kan er isolatiemateriaal tussen de balken gespoten worden. Lees meer over het isoleren van een vloer zonder kruipruimte.

Nieuwe vloer

Een ander alternatief is het compleet verwijderen en opnieuw maken van een vloerconstructie. Dit is een slimme optie als de vloer er uit moet vanwege houtrot of betonrot. Een nieuwe vloer aanleggen is een dure oplossing maar zorgt wel voor het beste resultaat. U plaatst een nieuwe betonnen of houten vloer met een flink pak isolatie en goede naad- en kierdichting. U kunt ervoor kiezen om meteen vloerverwarming toe te passen.

Meer informatie over het isoleren van een vloer zonder kruipruimte leest u in het artikel ‘isoleren van een vloer zonder kruipruimte’.