U wilt uw energierekening verlagen met zonnepanelen. Dat roept veel vragen op. Wat is de opbrengst van zonnepanelen? Wat is het financiële rendement van zonnepanelen? En hoeveel invloed heeft de plaatsing van de zonnepanelen op de opbrengst? Al deze vragen worden beantwoord in dit artikel.
Opbrengst zonnepanelen berekenen
Wilt u weten wat zonnepanelen per jaar ongeveer opbrengen? Dat kunt u eenvoudig uitrekenen aan de hand van drie dingen:
- Het vermogen van de zonnepanelen
- De rekenfactor voor de opbrengst in Nederland
- De energieprijs van uw energieleverancier
De opbrengst van zonnepanelen wordt uitgedrukt in kWh (kilowattuur).
Het vermogen
Het vermogen van zonnepanelen wordt uitgedrukt in Wp (Wattpiek). Dit is het maximale vermogen dat een zonnepaneel kan leveren. Onder ideale omstandigheden levert 1 Wattpiek precies 1 kWh energie op. Het gemiddelde vermogen van een zonnepaneel is 400 Wp.
De rekenfactor
In de praktijk levert een zonnepaneel meestal niet onder ideale omstandigheden. Het daadwerkelijke vermogen van een zonnepaneel is afhankelijk van meerdere factoren. Dit wordt gecorrigeerd in een zogenaamde rekenfactor. De rekenfactor wordt bepaald aan de hand van twee onderdelen. Ten eerste de hoeveelheid straling van de zon, welke verschilt per locatie. Ten tweede de oriëntatie van het dak waarop de zonnepanelen liggen. Zonnepanelen gericht op het zuiden leveren bijvoorbeeld een hogere rekenfactor op dan zonnepanelen gericht op het oosten. In Nederland wordt als vuistregel een rekenfactor van 0,90 gebruikt om snelle berekeningen te maken. Dat betekent dat 1 Wp in de praktijk 0,9 kWh opwekt.
De energieprijs en jaarlijkse opbrengst van zonnepanelen
Met het vermogen van de zonnepanelen en de rekenfactor kan de daadwerkelijke opbrengst worden berekend. U vermenigvuldigt hiervoor het vermogen van een zonnepaneel met de rekenfactor. De uitkomst is de daadwerkelijke opbrengst in kWh per jaar. Dit getal vermenigvuldigt u vervolgens met de energieprijs die u betaalt voor 1 kWh stroom. Zo bepaalt u de opbrengst in euro’s per jaar.
Rekenvoorbeeld:
Een zonnepaneel van 400 Wattpiek levert op jaarbasis gemiddeld zo’n 360 kWh op (400 * 0,9). Een zonnepaneel levert per jaar €125 op (€0,35 per kWh, prijspeil januari 2024). Met een set van 10 zonnepanelen bespaart u op jaarbasis dus zo’n €1.250.
Als de prijzen van elektriciteit verder stijgen wordt de jaarlijkse besparing groter. Benieuwd hoeveel u jaarlijks kunt besparen met zonnepanelen? Doe de HuisScan om te ontdekken hoeveel panelen er op uw dak passen en wat uw jaarlijkse besparing kan zijn. Verderop in dit artikel ziet u de besparing voor een systeem met 8, 12 en 16 zonnepanelen.
Opbrengst zonnepanelen per jaar
Een standaard zonnepaneel is ongeveer 1,00 bij 1,70 meter. Het gemiddelde vermogen van een zonnepaneel is 400 Wp. In het rekenvoorbeeld hierboven is de gemiddelde opbrengst van een zonnepaneel berekend. Dat is rond de 360 kWh per jaar. Deze opbrengst kan nog variëren. Bijvoorbeeld door de ligging op het dak. Een gemiddeld huishouden met een elektriciteitsverbruik van 3.500 kWh kan met een systeem van 10 zonnepanelen bijna alle benodigde elektriciteit zelf opwekken.
Gedurende het jaar verschilt de opbrengst van zonnepanelen behoorlijk. Dit komt doordat de zonkracht en zonuren in de winter minder zijn dan in de zomer. Een zonnepaneel levert bijvoorbeeld in de maand mei ruim 6 keer zo veel elektriciteit op als in de maand december. In onderstaande tabel ziet u de verschillen in percentages uitgedrukt:
| Maand | Jan | Feb | Maa | Apr | Mei | Jun | Jul | Aug | Sep | Okt | Nov | Dec |
| Opbrengst | 3% | 5% | 8% | 12% | 13% | 13% | 13% | 11% | 10% | 7% | 3% | 2% |
Opbrengst zonnepanelen vergelijken
Hoeveel elektriciteit zonnepanelen precies opleveren hangt af van een aantal factoren. De belangrijkste factoren zijn:
- Dakoriëntatie
- Hellingshoek van het dak
- Vermogen van de panelen
- Soort zonnepanelen
- Aantal zonnepanelen
Er zijn experts die het vermogen van zonnepanelen testen. Dit doen zij om een oordeel te geven over de prestatie van zonnepanelen. Een goed voorbeeld hiervan is Photon. Dit is een internationaal vakblad dat al sinds 2005 zonnepanelen test en vergelijkt. Photon plaatst verschillende panelen in een open veld. Zo testen zij de zonnepanelen onder realistische en gelijke omstandigheden. Aan de hand van deze test wordt vervolgens een eerlijke vergelijking gemaakt.
TIP: De kwaliteit en opbrengst van uw zonnepanelen wordt niet alleen door het gebruikte materiaal bepaald. Een goed functionerend systeem is ook afhankelijk van het werk van de installateur. Dit wordt vaak onderschat. Kies de installateur daarom zorgvuldig. KvINL/Sterkin-erkende installateurs zijn op hun vakbekwaamheid getoetst. Bekijk hier aanbieders van zonnepanelen in uw buurt.
Opbrengst 8 zonnepanelen
In dit voorbeeld gaan we uit van een opbrengst van 360 kWh per zonnepaneel. Een systeem van 8 zonnepanelen levert dan per jaar 8 x 360 = 2.880 kWh op. Dit betekent dat u €1.010 per jaar bespaart (€0,35 per kWh, prijspeil januari 2024).
Opbrengst 12 zonnepanelen
Volgens ditzelfde voorbeeld levert een systeem van 12 zonnepanelen per jaar 12 x 360 = 4.320 kWh op. Dan bespaart u €1.510 per jaar (€0,35 per kWh, prijspeil januari 2024).
Opbrengst 16 zonnepanelen
We gaan wederom uit van een opbrengst van 360 kWh per zonnepaneel. Een systeem van 16 zonnepanelen levert per jaar 16 x 360 = 5.760 kWh op. Dit betekent dat u €2.015 per jaar bespaart.
| 8 zonnepanelen | 12 zonnepanelen | 16 zonnepanelen | |
| Opbrengst per dag | €2,75 | €4,15 | €5,50 |
| Opbrengst per maand | €85 | €125 | €165 |
| Opbrengst per jaar | €1.010 | €1.510 | €2.015 |
Financieel rendement zonnepanelen
Wat is het financiële rendement dat u kunt behalen met zonnepanelen? Het berekenen van het rendement op uw investering bestaat uit een rekensom van de volgende onderdelen:
- Investering
- Jaarlijkse opbrengst
- Prijs van elektriciteit
- Levensduur van de panelen
- Salderingsregeling
- Vaste terugleverkosten
Hoe meer panelen u laat installeren, hoe lager de kosten zijn per paneel. Dat komt omdat de vaste kosten, zoals installatie en voorrijkosten, over meer panelen worden verspreid. Hierdoor ontstaat een betere verhouding tussen de kosten en opbrengsten.
Heeft u een gunstige dakligging? Dan ligt het financiële rendement rond de 7% per jaar. Zonnepanelen met een minder gunstige ligging hebben een iets lager rendement. Dit rendement is desondanks nog steeds (stukken) hoger dan de rente van uw spaarrekening. Wilt u weten wat het rendement in uw situatie zal zijn? Dan raden we u aan om een opbrengstberekening en offerte op maat bij een erkende installateur aan te vragen. Via deze link vindt u een installateur bij u in de buurt.
Een gemiddeld huishouden gebruikt 3.300 kWh aan elektriciteit. Met 10 zonnepanelen wekt u dit allemaal zelf op en bespaart u €1.250 op jaarbasis (€0,35 per kWh, prijspeil januari 2024)!
Heeft u schaduw op uw dak?
Soms valt schaduw op het dak, bijvoorbeeld door een boom of schoorsteen. Hierdoor kunnen één of meerdere zonnepanelen in de schaduw komen te liggen. Deze schaduw kan van invloed zijn op de opbrengst van zonnepanelen. In deze situatie is het extra belangrijk om u door de installateur te laten adviseren over de juiste omvormer.
Wat doet een omvormer
De stroom die zonnepanelen opwekken heet gelijkstroom. Dit is een ander soort stroom die u in uw huis gebruikt, namelijk wisselstroom. Omvormers zorgen dat de gelijkstroom van uw zonnepanelen wordt omgezet naar wisselstroom. Zo kunt u de stroom van zonnepanelen in uw huis gebruiken.
Serie-omvormer
Bij een serie-omvormer zijn alle panelen in serie geschakeld aan de omvormer. Een serie-omvormer is vergelijkbaar met oude kerstverlichting. Wanneer één lampje kapot is, gaan alle lampjes uit. Bij een serie-omvormer is het zonnepaneel met de minste opbrengst de zwakste schakel. Dit zonnepaneel bepaalt de opbrengst van het hele systeem. Heeft u schaduw op uw dak? Dan kan het gebruik van een serie-omvormer leiden tot een behoorlijk verlies van rendement.
Micro-omvormers en power optimizers
Gelukkig zijn er manieren om verlies van rendement door schaduw te voorkomen. In de afgelopen jaren zijn er nieuwe omvormers ontwikkeld. Deze zorgen ervoor dat schaduw op een zonnepaneel minder effect heeft op het rendement van andere panelen. Dit zijn micro-omvormers of omvormers met power optimizers. Met micro-omvormers wordt de omzetting van gelijkstroom naar wisselstroom per paneel geregeld. Zo heeft een paneel in de schaduw geen enkel effect op de opbrengst van de overige panelen. Power optimizers zijn zelf geen omvormers. De power optimizers zetten de serieschakeling om tot een aparte schakeling. Daarmee is het effect van schaduw minder groot. Beide oplossingen zorgen ervoor dat de zonnepanelen een optimaal rendement leveren.
Effect van levensduur op opbrengst zonnepanelen
Een zonnepaneel gaat minimaal 25 jaar mee. Het vermogen van zonnepanelen loopt jaarlijks terug. De meeste fabrikanten van zonnepanelen geven daarom een garantie op het vermogen. Voor 10 jaar is de garantie voor een regulier paneel meestal 90% van het vermogen. Voor 25 jaar meestal 80% van het vermogen. Bij premium panelen liggen deze percentages hoger.
Naast de zonnepanelen is ook de omvormer een belangrijke schakel. De meeste omvormers hebben een levensduur van 10 tot 15 jaar. De omvormer wordt tijdens de levensduur van de zonnepanelen dus minimaal een keer vervangen. Vergeet het vervangen van de omvormer dus niet mee te nemen in de berekening van het juiste rendement.
Er zijn installateurs die een opbrengstgarantie geven. Er wordt dan een garantie gegeven over de minimale opbrengst van de zonnepanelen. Dit wordt uitgedrukt in kWh over de levensduur van het systeem of een deel hiervan. Is de werkelijke opbrengst lager dan de garantie? Dan compenseert de installateur u voor het verschil. Lees altijd goed de voorwaarden, want in praktijk betaalt lang niet elke installateur uit.
Salderen en terugleveren
Wanneer u zonnepanelen heeft produceert u uw eigen elektriciteit. U kunt dan ook elektriciteit terugleveren aan het energienet. Het afnemen en leveren van elektriciteit kan worden rechtgetrokken dankzij de salderingsregeling. De overheid had het plan om de salderingsregeling af te bouwen vanaf 2025. Maar de eerste kamer heeft tegen dit plan gestemd. Dit betekent dat de salderingsregeling voorlopig blijft bestaan. Mensen met zonnepanelen kunnen daarom blijven profiteren van de salderingsregeling. Hieronder leest u wat dit precies betekent.
Opwekken en terugleveren van elektriciteit
Het kan gebeuren dat u met uw zonnepanelen meer energie opwekt dan u op dat moment verbruikt. Bijvoorbeeld wanneer u overdag op uw werk bent en (bijna) niks verbruikt. Het overschot dat u aan elektriciteit produceert, levert u dan terug aan het energienet. Andersom zijn er ook momenten waarop uw panelen niet genoeg elektriciteit produceren voor wat u op dat moment gebruikt. Bijvoorbeeld wanneer u ’s avonds elektriciteit gebruikt terwijl de zon niet meer schijnt. U gebruikt dan elektriciteit van het energienet.
Bij salderen wordt aan het einde van het jaar een rekensom gemaakt. De stroom die u heeft teruggeleverd aan het energienet wordt afgetrokken van de stroom die u hebt afgenomen van de energieleverancier. Dit proces heet salderen. Heeft u meer afgenomen dan geproduceerd? Dan betaalt u de energieleverancier nog voor de afgenomen stroom. Heeft u meer geproduceerd dan afgenomen, dan krijgt u een vergoeding van de energieleverancier.
Vaste terugleverkosten
Omdat de salderingsregeling voorlopig blijft bestaan, vragen steeds meer energieleveranciers vaste terugleverkosten. Energie van uw zonnepanelen die u niet direct gebruikt, levert u terug aan het stroomnet. Als u veel stroom teruglevert, dan kost dit de energieleverancier geld. Dit komt bijvoorbeeld doordat uw energieleverancier u meer moet betalen voor teruggeleverde stroom dan wat ze zelf krijgen als ze de stroom doorverkopen. Deze kosten willen zij niet over alle klanten verdelen, maar alleen over de klanten met zonnepanelen. Rekent uw energieleverancier vaste terugleverkosten? Dan moet u meer betalen als u meer teruglevert. U kunt het beste zo veel mogelijk zonnestroom direct gebruiken. Dit kunt u doen door bijvoorbeeld de wasmachine en vaatwasser overdag aan te zetten.
Eigen elektriciteit opwekken en hoog financieel rendement met zonnepanelen
Veel huishoudens wekken genoeg elektriciteit op met hun zonnepanelen om zelfvoorzienend te zijn. Zonnepanelen gaan zo’n 25 jaar mee en zijn na ongeveer 6 jaar afbetaald. Daarom is een investering in zonnepanelen verstandiger dan geld op uw spaarrekening zetten. Zonnepanelen kunnen een rendement tot wel 7% per jaar opleveren. Als u daarnaast een opbrengstgarantie afsluit, voorkomt u risico op een verminderd rendement. Dat maakt zonnepanelen een gunstige investering met weinig risico. In vergelijking met andere energiebesparende maatregelen zijn zonnepanelen daarom een erg interessante oplossing.
