Onderdelen voor luchtverwarming: luchtkanalen, ventielen en roosters liggen door elkaar op een witte achtergrond

Met luchtverwarming (aardgasvrij) verwarmen

De meeste mensen gebruiken radiatoren of vloerverwarming om hun woning te verwarmen. Luchtverwarming is een minder bekende manier om een woning te verwarmen. Toch heeft ongeveer 10% van de woningen, die gebouwd zijn tussen 1975 en 1995, luchtverwarming. Wilt u weten hoe deze manier van verwarmen werkt? Dat leest u in dit artikel. Daarnaast leest u of dit systeem energiezuinig is en hoe u dit systeem aardgasvrij kunt maken. 

Direct naar ↓
Wat is luchtverwarming
Hoe herkent u luchtverwarming
Alle voor- en nadelen op een rijtje
Is luchtverwarming energiezuinig?
Aardgasvrij met lucht verwarmen
Hoe verwarmt u uw woning op een lage temperatuur?
Alternatieve verwarmingsapparaten
Wat kost het aardgasvrij maken van luchtverwarming?
Alternatieven voor luchtverwarming

Wat is luchtverwarming?

Luchtverwarming is een verwarmingssysteem net zoals radiatoren en vloerverwarming. De naam zegt het eigenlijk al, maar de woning wordt verwarmd door warme lucht. Roosters of units aan de muur verspreiden de warme lucht door de woning. In tegenstelling tot radiatoren of vloerverwarming, waar warm water doorheen stroomt om ruimtes te verwarmen.

Er zijn twee verschillende soorten luchtverwarming:

  1. De warme lucht gaat via luchtkanalen en roosters door de hele woning.
  2. Units die aan de muur of het plafond hangen, verspreiden de warme lucht. Dit wordt ook wel airconditioning (airco) of een lucht-lucht warmtepomp genoemd.

In dit artikel hebben we het verder alleen over nummer 1; luchtverwarming die is aangesloten op luchtkanalen in de woning. We hebben het niet over airconditioning. Meer informatie over een lucht-lucht warmtepomp (airco) leest u hier.

Wit luchtrooster in de vloer en rondom bruine vloerbedekking
Luchtrooster in de vloer

Hoe herkent u luchtverwarming?

Luchtverwarming is makkelijk te herkennen, als u weet waar u op moet letten. Is het antwoord op de volgende vragen ja? Dan is de kans groot dat u luchtverwarming heeft.

  • Heeft u luchtroosters of luchtventielen in de muren, plafond of vloer?
  • Heeft u geen radiatoren of vloerverwarming in huis?
  • Staat er naast de cv-ketel een ‘grote kast’ die verbonden is met verschillende luchtkanalen?
    • Heeft u helemaal geen cv-ketel? Dan heeft u waarschijnlijk een direct gestookt luchtverwarmingssysteem. In het kader hieronder leest u hier meer over.
    • De ‘grote kast’ kan ook een ventilatieapparaat zijn. Is het apparaat aangesloten op een cv-ketel of een gasaansluiting? Dan heeft u luchtverwarming.
Onderdelen voor luchtverwarming: luchtkanalen, ventielen en roosters liggen door elkaar op een witte achtergrond
Onderdelen voor luchtverwarming: luchtkanalen, ventielen en roosters

Het verschil tussen indirect en direct gestookte lucht

Luchtverwarming kan direct of indirect gestookt zijn. Ook dit verschil kunt u makkelijk herkennen:

Indirect gestookte luchtverwarming krijgt warmte van een apart verwarmingsapparaat. Dit kan een cv-ketel zijn maar ook een warmtepomp of warmtenet. Het verwarmingsapparaat maakt warm water en levert deze aan de luchtverwarming. Het luchtverwarmingssysteem maakt hier warme lucht van. Het verwarmingsapparaat zorgt ook voor het warme water om bijvoorbeeld te douchen.

Direct gestookte luchtverwarming zet gas direct om in warme lucht. Om warm water te maken is een aparte boiler nodig. Een direct gestookt luchtverwarmingssysteem kunt u niet combineren met een cv-ketel of aardgasvrije oplossing zoals een warmtepomp of warmtenet. Wilt u dit wel? Dan moet de directe luchtverwarming eerst worden vervangen voor indirecte luchtverwarming.

Alle voor- en nadelen op een rijtje

Voordelen

  • Snel op de gewenste temperatuur: Luchtverwarming reageert snel op de thermostaat. Daarom is de kamer sneller op de gewenste temperatuur. Bij vloerverwarming of radiatoren duurt dit langer.
  • Neemt minder ruimte in beslag: Luchtroosters nemen vaak minder ruimte in beslag dan radiatoren. Afhankelijk van waar de roosters zijn geplaatst (in de muur, vloer of plafond) gaat dit nauwelijks ten koste van de woonruimte. De luchtkanalen hebben wel ruimte nodig, maar deze zijn vaak goed weggewerkt in het huis.
  • Kan ook gebruikt worden om te koelen: Met luchtverwarming kunt u ook koelen als u gebruik maakt van een warmtepomp of ander apparaat dat ook kan koelen.
  • Ventilatie met warmteterugwinning: Ventilatie met warmteterugwinning (WTW) zorgt ervoor dat er weinig warmte verloren gaat tijdens het ventileren. Dit komt doordat de warmte uit de afgevoerde lucht wordt teruggewonnen. Het ventilatiesysteem voegt de warmte toe aan de frisse lucht. Een WTW-systeem gebruikt dezelfde luchtkanalen als het luchtverwarmingssysteem. Daardoor is luchtverwarming ideaal om te combineren met een WTW-systeem. Meer informatie over ventilatie met warmteterugwinning leest u hier.
  • Minder stof in huis: Luchtverwarming verspreidt minder stof dan radiatoren. Radiatoren trekken (vooral in de zomer) stof aan en blazen die vervolgens de kamer in. Dit kan voor mensen met een stofallergie erg onprettig zijn. De luchtkanalen van een luchtverwarmingssysteem zijn altijd in gebruik. Ook in de zomer. Stof hoopt wel een beetje op, maar blijft in de kanalen zitten en wordt niet verspreid in de woning.

Nadelen

  • Droge lucht in huis: door de verplaatsing van veel lucht langs mensen en meubels, drogen deze eerder uit. U kunt dus last krijgen van een droge huid of beschadigde meubels door een (te) lage luchtvochtigheid.
  • Schoonmaken luchtkanalen, filters en ventielen: het is belangrijk om de luchtkanalen en ventielen regelmatig schoon te maken. Daarnaast is het ook belangrijk om eens in de zoveel tijd de luchtfilters te vervangen zodat de lucht schoon blijft.
  • Luchtverwarming maakt geluid: doordat de lucht door kanalen blaast, kan er geluid ontstaan. Dit is niet hoe het hoort te zijn maar kan soms voorkomen. Bijvoorbeeld wanneer het systeem niet regelmatig schoongemaakt is. Ook kan er geluidsoverlast zijn doordat er veel scherpe bochten in de luchtkanalen of te kleine luchtkanalen zijn gebruikt.

Is luchtverwarming energiezuinig?

Verwarmen met luchtverwarming is niet energiezuiniger dan verwarmen met radiatoren of vloerverwarming. Wel kunt u de systemen zuiniger maken door op een lagere temperatuur te verwarmen. We spreken vaak over lage, midden of hoge temperaturen. Dit is de temperatuur die het water of de lucht heeft, waarmee wordt verwarmd.

  • Hoge temperatuur: 75-90 graden
  • Midden temperatuur: 55-75 graden
  • Lage temperatuur: 20-55 graden

Een lage luchttemperatuur is dus energiezuiniger dan een hoge. Oude luchtverwarmingssystemen verwarmen vaak nog op een hoge temperatuur. Maar deze zijn vaak ook op een lagere (middentemperatuur) in te stellen. Nieuwe (aardgasvrije) luchtverwarmingssystemen werken vaak al op een lagere luchttemperatuur.

Aardgasvrij met lucht verwarmen

De meeste luchtverwarmingssystemen verwarmen de woning met aardgas, net zoals een cv-ketel. Als u een indirect gestookt luchtverwarmingssysteem heeft, dan kunt u deze aardgasvrij maken. Weet u niet of u indirect of direct gestookte luchtverwarming heeft? Lees dan ‘het verschil tussen indirect en direct gestookte lucht’ in het kader hierboven. Door de luchtverwarming aan te sluiten op een warmtepomp of warmtenet wordt deze aardgasvrij. Heeft u direct gestookte luchtverwarming? Dan moet u deze eerst vervangen voor een indirect systeem om deze aardgasvrij te maken. Voor meer informatie over de warmtepomp kunt u hier terecht. Als u wilt weten wat een warmtenet is, dan leest u dat hier.

De buitenunit van een warmtepomp.
De buitenunit van een warmtepomp

Aardgasvrije verwarming verwarmt vaak op een lagere temperatuur dan de cv-ketel dit doet. Maar uw huis moet wel warm worden met deze lagere luchttemperatuur. Om de woning warm te krijgen op een lagere temperatuur moet er meer lucht ingeblazen worden dan normaal. Dit kan niet altijd zonder dat er comfortproblemen ontstaan. Maar hier zijn oplossingen voor.

Hoe verwarmt u uw woning op een lage temperatuur?

Er zijn twee oplossingen waardoor luchtverwarming geschikt wordt voor verwarmen op een midden- of lage temperatuur. De eerste oplossing is minder warmte laten ontsnappen. De tweede oplossing is meer roosters en ventielen plaatsen.

Minder warmte laten ontsnappen

Het verlies aan warmte verminderen is vaak de makkelijkste oplossing. Warmteverlies vermindert u met een ventilatiesysteem dat de warmte terugwint, betere naad- en kierdichting of betere isolatie. Het is vaak makkelijker om het warmteverlies te verminderen dan meer lucht in de woning te blazen. Daarnaast bespaart u door deze maatregel ook veel energie en verlaagt u dus de energierekening.

Meer roosters en ventielen plaatsen

Hoe meer lucht u de woning inblaast, des te lager de luchttemperatuur ingesteld kan worden. U kunt meer lucht inblazen, door meer roosters en ventielen te plaatsen in de ruimtes waar dit nodig is. Door de extra roosters en/of ventielen kan er op méér plekken lucht ingeblazen worden, in plaats van dat de lucht harder ingeblazen hoeft te worden. Daardoor blijft het comfortabel in huis en kan de temperatuur van de lucht omlaag.

Alternatieve verwarmingsapparaten

In dit artikel hebben we het vooral gehad over een warmtepomp of warmtenet als aardgasvrij verwarmingsapparaat. Maar de keuze voor een verwarmingsapparaat kan voor ieder huis anders zijn. Soms is het beter om te kiezen voor een verwarmingsapparaat dat weinig energie verbruikt, maar duurder is in aanschaf. Bijvoorbeeld een buitenlucht- of bodemwarmtepomp. Daartegenover staan situaties waarbij u al weinig energie verbruikt. Een duur verwarmingssysteem weegt dan niet altijd op tegen de investeringskosten.

Het is belangrijk om niet alleen naar de investeringskosten te kijken, maar ook naar hoe u de woning gebruikt. Het is belangrijk dat u kiest voor een verwarmingssysteem dat in uw situatie het meest efficiënt en effectief is. Een systeem waarmee u niet alleen uw woning comfortabel verwarmt, maar ook de energierekening verlaagt. Wilt u hier meer over weten? Lees dan ons artikel over alternatieven voor de cv-ketel.

Wat kost het aardgasvrij maken van luchtverwarming?

Wat het kost om luchtverwarming aardgasvrij te maken, hangt af van welk verwarmingsapparaat u kiest. Om u een idee te geven, staan hieronder de kosten van de vier meest voorkomende energiezuinige verwarmingsapparaten.

Warmtenet aansluiting Hybride warmtepomp All-electric lucht warmtepomp All-electric bodem warmtepomp
Verwarmingsinstallatie €10.200 €6.500 €12.000 €22.000
ISDE subsidie -€3.325 -€2.400 -€3.000 -€4.200
Totaal €6.875 €4.100 €9.000 €17.800

 

Een direct gestookte luchtverwarmer is niet te combineren met een aansluiting op het warmtenet of warmtepomp. Het vervangen van een direct voor een indirect gestookte luchtverwarming is eenvoudig. Het apparaat is vaak 1-op-1 te vervangen. Een indirecte luchtverwarmer kost ongeveer €4.500. Deze kosten komen boven op het bedrag dat u kwijt bent aan het aardgasvrij of hybride maken van de verwarmingsinstallatie.

Een uitgestoken hand houdt een houten huisje vast waarop energielabels staan. Daarnaast ook een spaarvarken waar muntgeld in valt
Een hoger energielabel levert geld op, want verduurzamen zorgt voor een lagere energierekening en uw woning wordt meer waard.

Balansventilatie met warmteterugwinning (WTW)

Een luchtverwarmingssysteem combineren met een WTW-systeem is een van de meest interessante maatregelen om energie te besparen. In woningen gaat vaak veel energie verloren via ventilatie. En voor beide systemen gebruikt u dezelfde luchtkanalen. Het is daarom slim om de luchtkanalen óók te gebruiken voor een WTW-systeem. De kosten voor een WTW-systeem zijn ongeveer €2.500.

Een WTW-systeem is ook te combineren met CO2-sturing. Daarmee weet u zeker dat er altijd voldoende ventilatie is. De CO2-gehaltes in verschillende ruimtes bepalen dan hoe hard het ventilatiesysteem draait. Extra CO2-sturing kost ongeveer €1.500 per woning.

Alternatieven voor luchtverwarming

Heeft u op dit moment een luchtverwarmingssysteem maar wilt u dat juist vervangen? Dat kan ook. In plaats van met warme lucht, gaat u uw woning dan verwarmen met warm water. Verwarmen met water kan op een aantal manieren:

  • Radiatoren en convectoren: de meest voorkomende manier van verwarmen met water is de radiator. Naast de ‘ouderwetse’ radiatoren zijn er ook lage temperatuur convectoren. Lage temperatuur convectoren zijn geschikt voor het verwarmen op een lage temperatuur. Bijvoorbeeld in combinatie met een warmtepomp of warmtenet.
  • Vloerverwarming: is een bekende manier van lage temperatuurverwarming.

 

Gleuven ingevreesd in een dekvloer ter voorbereiding op vloerverwarming.
Gleuven ingevreesd in een dekvloer ter voorbereiding op vloerverwarming.

Aan de slag met het verduurzamen van uw luchtverwarming!

Bent u nog tevreden met uw luchtverwarmingssysteem en wilt u dat nu aardgasvrij maken? Er zijn mogelijkheden genoeg en een vakspecialist kan u daarbij helpen. Kijk op onze vakspecialisten pagina.